Балқарағай - орман патшасы.
Батыс- Алтай мемлекеттік табиғи қорығы аумағында «Заповедные дали» бағыты бойынша қорықтың 400 жылдық патшасы- балқарағай (Сібір қарағай) өседі. Оны бағыттың барлық келушілері көре алады және осы бір аңызға қол тигізу мүмкіндіктері болады. Нақтырақ айтсақ, аталған балқарағай Линейский жотасында өседі, негізгі діңінің диаметрі- 2 метр. Биіктігі- 18,5 метр. 2 метр биіктікте діңі 7 діңге тармақталады. Шығыс бұтақтануы қурап қалған. Жасы 400 жылдан 500 жылға дейін. Ағаш жеміс беріп тұр. Балқарағай орман асыраушысы- жаңғағымен ормандағы барлық тірі тіршілік иелері қоректенеді. Егер жыл жеміссіз, жаңғақтар жоқ болса, тайганың орман тұрғындары да болмайды, сібір қарағайына ешбір ағаш тең келмес. Балқарағай- алып батыр ағаш. Бұл ағаш Сібір және Алтай халықтары үшін киелі болып саналады. Ел арасында мына бір сөз бекер айтылмаса керек: «Шыршалы орманда- жұмыс істейді, қайыңды орманда- көңіл көтереді, ал балғарағайлы орманда Құдайға сыйынады» деген.
Балқарағай қорықтың барлық аумағында өседі, соның ішінде «Шапка мономаха» соқысында. Табиғатта балқарағайдың (Сібір қарағайының) өсуіне, барлық өсімдіктер үшін маңызды шектеуші факторлардың бірі - антропогендік фактор, атап айтқанда, өрт. Сондықтан орманға шығарда өрт қауіпсізідігі техникасын сақтауды ұмытпаңыздар! Ағаштардың астында от жақпаңыз. Отпен абай болыңыздар. Отты суға жақын жерлерде жағып, міндетті түрде толық сөндіріп кетіңіздер. Осындай қарапайым ережелерді сақтай отырып, сіздер өзіңізді ғана емес, барлық жақындарыңызды және айналадағы барлық тіршілік иелерін қорғайсыздар!
Материалды дайындаған ҒМЭА жТ бөлімінің маманы
Завьялова И.Н.
https://zagpz.kz/kz/zhanaly-tar/736-bal-ara-aj-orman-patshasy.html#sigFreeIdd018fb5082