Алтай маралы (Cervus elaphus sibiricus) – бұғылар тұқымдасына
жататын ірі, қостұяқты жануар, салмағы 400 кг-ға дейін жетеді.
Дене ұзындығы 2,5 метрден асады, ересектерінің биіктігі орта
есеппен 1,7 метрді құрайды. Ұрғашы маралдар сәл кішірек келеді.
Көбінесе табындық жануар, дегенмен кәрі еркектер көбінесе
жалғыз жүреді. Маралдар әдетте шағын топ болып, бұқа және 3-5
киік бірге жүреді. Ол ойлы-қырлы , жеңіл қылқан жапырақты екпелі
жерлерде жүреді, жалпақ жапырақты ормандарға бармайды.
Алтай маралы – шөпқоректі жануар. Ол тұзды жақсы көреді, тұзды
батпақтардағы минералды толтыру үшін оны жалайды. Қыста
жануарға жоғары калориялы қына және қылқан жапырақты
өсімдіктермен қоректену қажет болады. Жаз айларында жануарлар
қыста қажет болатын, бірте-бірте тұтынылатын май түріндегі
энергияны сақтай отырып, салмақ қосады.
Табиғаттағы маралдың басты жауы – қасқыр. Сондай-ақ, маралдардың
жауы - аю, ол негізінен әлсіреген және ауру маралдарға шабуыл
жасайды. Алайда, бұл түрдің жойылып кетуінің басты себебі - адам
әрекеті - мекендеу ортасының аз болуы, мүйізді, қанды сату
мақсатында браконьерлердің аулауы, (қытай медицинасында дәрі
ретінде танылады), майы, ет пен терісі.
Алтайдың маралындағы қасиет басқа ешбір жануарда кездеспейді,
сондықтан бүкіл әлемде бағаланады. Соңғы жылдары минералды
заттар мен шыршаның эфир майлары қосылған марал мүйізінен
жасалған препараттармен емдік ванналарды қабылдау өте танымал
болды.
Алтай маралы қорықтың барлық аумағында кездеседі.
Марал туралы қызықты деректер:
• Қыс мезгілінде терісісұрғылт қоңыр түсті
болады да, ал көктемде түлегеннен кейін қызғылт сарыға
айналады.
• Маралдар табиғатынан мінезді және қорқақ болып келеді, аз
ойнайды, олардың арасында қақтығыстар да жиі болып тұрады.
• Маралдың құйрығының астында ақ дақтары бар.
Материалды ҒМЭАжТ бөлімінің маманы Нұрахметова Ә.К.
дайындады.
Фототұзақтың суреттері.