Сарыкүзен (Mustela sibirica) – өте қысқа
аяқтары үшін денесі біршама созылыңқы болып келетін жануар. Басы
салыстырмалы түрде кішкентай, жіңішке және ұзартылған болады.
Жануар сыртқы түрі мен өлшемі бойынша күзенге ұқсайды, оның
қардағы іздерінде де ортақ ұқсастық бар, бұл олардың бірлескен
мекендейтін аймағында оны байқауды қиындатады.
Қазақстанда сарыкүзен республиканың солтүстік-шығысындағы шағын
аумақты мекендейді, бұл негізінен оның таралу аймағының
оңтүстік-батыс шекарасы болып табылады. Сарыкүзен – тау
беткейлерін, өзен аңғарлары мен ойпаттарды қамтитын қалың
тайганың типтік тұрғыны.
Теңіз деңгейінен 1400-1700 метр биіктікке дейін тауларға
көтеріледі. Ол кішкентай кеміргіштерге толы қара қылқан
жапырақты және жапырақты ормандарды жақсы көреді. Орманды
батпақтарға, көлдерге және бұталы алқаптарға ықыласпен
қоныстанады. Ашық дала мен тундрадан аулақ болады. Кейде
сарыкүзен егеуқұйрықтарды, тышқандарды аулайтын және үй
құстарына шабуыл жасайтын елді мекендерде кездеседі. Сарыкүзен
негізінен ымырт кезде және түнде өмір сүргенді ұнатады.
Күндізгі уақытта, әдетте, ол өз мекендейтін орнында болады.
Сонымен қатар, жаз және күз айларында оның күндізгі белсенділігі
арта түсетіні белгілі, бұл жас төлдердің ыдырай бастауына
байланысты болуы мүмкін. Қыста жануардың белсенділігі көбінесе
ауа-райына байланысты. Күшті қарлы борандарда және қатты аязда
бірнеше (2-7) күн сарыкүзендер пайда болмауы мүмкін.
Материалды ҒМЭАжТ бөлімінің маманы Нұрахметова Ә.К.
дайындады.
Фото ғаламтор желісінен алынды.