2022 жылдың 14 тамызынан 19 тамызға дейінгі аралықта
Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі
«Казселезащита» филиалының ШҚТЭУ өндірістік-пайдалану бөлімінің
қызметкерлері Белая Уба өзені бассейнінің сел қаупі бар
учаскесіне барлау жұмыстарын жүргізді ( көлдер № 7 (сол жақта),
№ 8 (жоғарғы), № 8 а (оң жақта)). Көлдер Ивановский жотасында
орналасқан және Алёшков Ключ ағынының көзі болып табылады (бұл
аумақ «Батыс Алтай мемлекеттік табиғи қорығын» АММ қорғалатын
аймағына кіреді). Мақсаты: көл алаптарындағы су көлемін, түбінің
рельефін, морена ағыны ішіндегі сүзу жолдарын анықтау, орналасу
ерекшеліктерінің сипаттамасын құрастыру, қоректену және түсіру
жағдайлары және т.б.
Мореналық көлдер тұрақты суды сақтайтын кедергілерге ие және
жарылу қаупінің төмен санатына жатады. №7 көл (сол жақта) жарылу
қаупі жоқ түрге жатады. №8а көлі (оң жақта) аздап серпінді
қауіпті типке жатады. №8 көл көлдің айтарлықтай көлемі, көл
бассейнінің конфигурациясы сияқты бірқатар критерийлер бойынша
ықтимал серпіліс-қауіпті түрге жатқызылады. Сейсмикалық әсер
кезінде №8 (жоғарғы) және 8а (оң жақта) көлдердің жарылуы
мүмкін.
Серпіліс болған жағдайда Батыс Алтай қорығының буферлік аймағына
және республикалық маңызы бар А9 тас жолының 166 шақырымына
(Өскемен-Риддер-РФ шекарасы) селдің әсері.
Зертеу нәтижелері бойынша көлдердің сипаттамасы, олардың
түрлері, көлдердің географиялық және морфологиялық сипаттамалары
және олардың су ұстап тұратын кедергілері бар төлқұжаттар
жасалды. Көл алаптары түбінің рельефінің батиметриялық карталары
жасалды. Су көлемінің есептеулері жүргізіліп, көлемнің су
деңгейіне тәуелділігінің батиграфиялық графиктері құрастырылды.
Тереңдігі бойынша ең таязы сол №7 көл болды – 6 метр. №8а оң
көлінің максималды тереңдігі 20 метрге жетеді. Ең тереңі №8
жоғарғы көл болды, оның максималды тереңдігі 44 метр.